پیچ تنظیم ساعت مچی یا همان تاج (Crown)، قطعه‌ای کوچک اما بسیار مهم در هر ساعت است. این بخش مسئولیت کوک‌کردن موتور مکانیکی، تنظیم تاریخ و ساعت و در برخی مدل‌ها کنترل عملکردهای اضافه مانند کرنوگراف را به عهده دارد. خرابی یا شکستگی این پیچ تنظیم، به طور مستقیم بر کارکرد صحیح ساعت تأثیر می‌گذارد و می‌توان گفت در بسیاری مواقع بدون آن امکان استفاده از ساعت وجود ندارد. علت‌های مختلفی از جمله ضربه مستقیم، ورود گردوغبار یا رطوبت و استفاده بیش از حد یا نادرست از تاج باعث آسیب‌دیدن این قطعه می‌شوند؛ در این شرایط نیاز به تعویض پیچ تنظیم ساعت مچی داریم. در ادامه این مطلب ابزار موردنیاز، مراحل اجرایی، نکات ایمنی و راهکارهای عملی برای تعویض موفق تاج ساعت را بررسی می‌کنیم.
ابزارهای ضروری برای تعویض تاج ساعت
برای شروع فرایند تعویض پیچ تنظیم ساعت مچی، نیاز به مجموعه‌ای از ابزارهای دقیق و تخصصی داریم. نبود حتی یکی از این ابزارها می‌تواند باعث سخت‌تر شدن کار یا آسیب به قطعات حساس شود.
مهم‌ترین ابزارها عبارت‌اند از:
- پیچ‌گوشتی‌های ساعت‌سازی که در سایزهای مختلف برای باز کردن قاب و اجزای داخلی موجودند.
- پین وایس (Pin Vise) که جهت ثابت نگه‌داشتن ساقه (Stem) در هنگام اتصال تاج به کار می‌رود.
- انبر مخصوص ساعت‌سازی که برای خارج‌کردن قطعات ریز بدون آسیب‌زدن به صفحه ساعت استفاده میشود.
- اپوکسی دو جزئی برای اتصال محکم تاج به ساقه درصورتی‌که نیاز باشد.
- دستکش لاتکس و ذره‌بین حرفهای نیز برای جلوگیری از تماس مستقیم دست با حرکت (Movement) و قطعات حساس لازم است.
بیشتر بخوانید: ساعت نبضی چیست و چگونه کار می کند؟
انتخاب تاج مناسب بر اساس مدل
یکی از مهم‌ترین مراحل قبل از شروع، انتخاب تاج مناسب برای ساعت است. تاج‌ها در اندازه‌ها، رزوهها و طرح‌های متفاوتی تولید می‌شوند و انتخاب اشتباه باعث میشود پیچ تنظیم به‌درستی روی ساقه یا قاب جا نخورد. پیش از خرید تاج جدید، باید مشخصات دقیق مدل ساعت و اندازه ساقه را بدانید. در ساعتهای اورجینال، باید از تاج اصلی همان برند استفاده کرد تا هماهنگی کامل بین قطعات حفظ شود. برای ساعتهای قدیمی یا خاص که قطعه اصلی کمیاب است، می‌توان از تاج‌های جایگزین استفاده کرد؛ اما لازم است ابعاد و رزوهها به طور دقیق با ساقه هم‌خوانی داشته باشند.
در صورتی که به دنبال یک ساعت زنانه با طراحی خاص هستید، ساعت فردریک کنستانت زنانه گزینه‌ای عالی برای شماست. این ساعتها علاوه بر زیبایی، از کیفیت و عملکرد بالایی برخوردارند.
مراحل گام‌به‌گام تعویض تاج ساعت
در این بخش مراحل عملی تعویض پیچ تنظیم ساعت مچی را بهصورت مرحله به مرحله معرفی می‌کنیم؛ در بخش‌های بعدی مهم‌ترین مراحل این فرایند را بررسی خواهیم کرد. اگر شما هم کنجکاوید که بدانید باید چگونه دسته کوک ساعت مچی را در بیاوریم، مراحل زیر را دنبال کنید:
- باز کردن قاب پشتی ساعت با پیچ‌گوشتی مناسب.
- آزادکردن ساقه از حرکت (Movement) با فشاردادن ضامن کوچک کنار آن.
- خارج‌کردن ساقه و تاج قدیمی از ساعت.
- ثابت‌کردن ساقه در پین وایس.
- نصب تاج جدید با رزوه یا اپوکسی دو جزئی.
- قراردادن مجدد ساقه در حرکت و قفل‌کردن آن.
- تست تمام عملکردهای ساعت (کوک، تغییر زمان، تاریخ).
- بستن قاب پشتی ساعت.
فیکس کردن ساقه در پین وایس (Pin Vise)
ساقه یا Stem قطعه‌ای باریک و فلزی است که تاج را به حرکت (Movement) متصل می‌کند. هنگام تعویض، لازم است ساقه را در پین وایس محکم کنید تا در زمان بستن تاج ثابت بماند. روش صحیح این است که ابتدا ساقه را به‌آرامی در دهانه پین وایس قرار دهید و پیچ قفل آن را سفت کنید. این کار باعث میشود در حین چرخاندن یا اتصال تاج، ساقه حرکت نکند و از خم‌شدن یا شکستن آن جلوگیری شود. تعویض پیچ تنظیم ساعت مچی بدون پین وایس تقریباً غیرممکن است؛ چرا که ساقه بسیار نازک و حساس است.
اتصال تاج با اپوکسی دو جزئی
در برخی ساعتها، تاج با رزوه به ساقه متصل میشود و نیاز به چسب ندارد؛ اما در مواردی که رزوهها آسیب دیده یا تاج جایگزین کمی متفاوت باشد، استفاده از اپوکسی دو جزئی توصیه میشود. اپوکسی ترکیبی بسیار قوی است که با مخلوط‌کردن دو ماده آن را فعال می‌کنند. برای اتصال، کافی است مقدار کمی اپوکسی روی رزوه ساقه قرار دهید و تاج را به‌آرامی روی آن ببندید. سپس چند دقیقه صبر کنید تا کاملاً سفت شود. نکته مهم این است که از چسب زیاد استفاده نکنیم، زیرا ممکن است وارد حرکت (Movement) شود و عملکرد ساعت را مختل کند.
نصب تاج روی ساعت و تست عملکرد
پس از آماده‌سازی تاج و ساقه، مرحله بعدی نصب روی ساعت است. ابتدا ساقه را به‌آرامی وارد حرکت کنید و مطمئن شوید که در جای خود قفل میشود. سپس عملکردهای مختلف تاج، از جمله کوک‌کردن موتور مکانیکی، تغییر ساعت و دقیقه و تغییر تاریخ (در صورت وجود) را آزمایش کنید. اگر همه عملکردها روان و بدون گیرکردن اجرا شوند، تعویض پیچ تنظیم ساعت مچی موفقیت‌آمیز بوده است. همچنین بررسی کنید که تاج در وضعیت بسته، به طور کامل روی قاب قرار گیرد تا از نفوذ گردوغبار یا آب جلوگیری کند.
اگر به دنبال ساعتهای با کیفیت و متنوع هستید، ساعت زنانه كاسيو می‌تواند یک انتخاب عالی برای شما باشد.
نکات ایمنی و احتیاط‌هایی که نباید فراموش کنید
کار روی قطعات ظریف ساعت همیشه با ریسک همراه است. برای جلوگیری از آسیب به ساعت، رعایت چند نکته ضروری است. رعایت این موارد احتمال خطا در تعویض پیچ تنظیم ساعت مچی را به میزان زیادی کاهش می‌دهد:
- باید از دستکش نخی یا لاتکس استفاده کرد تا چربی یا رطوبت دست به صفحه ساعت و حرکت منتقل نشود.
- نباید هرگز فشار بیش از حد روی ساقه وارد کنیم، چون به‌راحتی خم یا شکسته میشود.
- این فرایند باید روی سطح نرم و تمیز انجام شود تا در صورت افتادن قطعات، آسیبی به آن‌ها نرسد.
- استفاده از ابزار نامناسب یا بی‌کیفیت نیز می‌توانند رزوه تاج یا قاب را خراب کنند.
مشکلات رایج در تعویض پیچ تنظیم ساعت مچی و راه‌حل آن‌ها
گاهی حتی با رعایت همه مراحل، مشکلاتی بروز می‌کند. اگر پس از تعمیر به هرکدام از این مشکلات برخوردید مجدد به تعمیرکار مراجعه کنید. در ادامه چند نمونه رایج از این مشکلات و راه‌حلشان را مرور می‌کنیم. اگر تاج شل یا لق باشد، احتمالاً رزوه به‌درستی درگیر نشده یا اپوکسی کافی استفاده نشده است. اگر ساعت کوک نمی‌شود، ساقه به طور کامل وارد حرکت نشده یا در جای خود قفل نیست و اگر تاج بیش از حد سفت می‌چرخد، ممکن است چسب اضافی وارد رزوه شده باشد که نیاز به تمیزکاری دارد. احتمال دارد آببندی نیز ناقص پیش برود؛ در مدل‌های ضدآب، باید مطمئن شد که اورینگ دور تاج سالم بوده و به‌درستی جا افتاده است.
آیا بهتر است خودمان تاج را تعویض کنیم یا به ساعت‌ساز مراجعه کنیم؟
سؤال رایجی که بسیاری از کاربران دارند این است که آیا تعویض تاج ساعت را خودشان انجام دهند یا به ساعت‌ساز بسپارند. هرچند انجام این فرایند توسط خود شما کار غیرممکن و نشدنی نیست؛ اما این کار در اکثر مراحل نیاز به دقت و تجربه زیادی دارد که همان‌طور که در بخش‌های قبلی اشاره کردیم، اشتباه در هرکدام آن‌ها می‌تواند به ساعت و مکانیزم آن آسیب وارد کند. برای مثال در مورد ساعتهای گران‌قیمت یا ضدآب حرفهای، توصیه می‌کنیم حتماً به ساعت‌ساز مراجعه کنید؛ چرا که کوچک‌ترین خطا می‌تواند باعث آسیب به حرکت (Movement) یا ازدست‌رفتن خاصیت ضدآب ساعت شود. در مجموع، تعویض پیچ تنظیم ساعت مچی برای مدل‌های ساده می‌تواند پروژه‌ای آموزشی و لذت‌بخش باشد، اما در مدل‌های لوکس و باکیفیت، ارزش دارد که هزینه تعمیر حرفهای پرداخت شود.
اگر به دنبال خرید ساعتهای مردانه با کیفیت و قیمت مناسب هستید، پیشنهاد می‌کنیم ساعت مردانه سیکو را بررسی کنید.
کرنوواچ؛ عرضه‌کننده انواع ساعتهای مچی مردانه و زنانه اورجینال
تعویض پیچ تنظیم ساعت مچی شاید در نگاه اول ساده به نظر برسد، اما در واقع ترکیبی از دانش فنی، دقت بالا و استفاده از ابزارهای صحیح است. همان‌طور که دیدید، تاج (Crown) و ساقه (Stem) نقش مهمی در کارکرد ساعت دارند و کوچک‌ترین اشتباه در نصب آن‌ها می‌تواند باعث اختلال در حرکت (Movement) یا کاهش عمر ساعت شود. در نهایت اگر به دنبال خرید ساعت زنانه سیتیزن و خرید ساعت های اورجینال با کیفیت بالا هستید، کرنوواچ انتخابی مطمئن برای شماست. ما با واردات مستقیم ساعت اورجینال، بهترین قیمت‌ها را ارائه می‌دهیم. همچنین تمام محصولات با ضمانت مادام‌العمر عرضه می‌شوند و امکان خرید قسطی در ۴ قسط از طریق اسنپ‌پی نیز فراهم است. همین امروز از مجموعه متنوع ما دیدن کنید و ساعت دلخواه خود را با خیالی آسوده تهیه نمایید.
سؤالات متداول
- اگر تاج ساعت سُر بخورد و رزوه نگیرد، چه باید کرد؟
احتمالاً رزوه تاج یا ساقه آسیب دیده است. باید تمیزکاری دقیق انجام شود یا از تاج جدید با رزوه سالم استفاده کنید. در صورت نیاز، می‌توان مقدار کمی اپوکسی برای تثبیت به کار برد.
- آیا امکان نصب تاج بدون اپوکسی هست؟
بله. در بیشتر ساعتها تاج بهصورت رزوهای روی ساقه بسته میشود و نیازی به اپوکسی نیست. اپوکسی تنها زمانی استفاده میشود که رزوهها آسیب دیده یا اتصال محکم نباشد.
- آیا میتوانم خودم انجام دهم یا باید به تعمیرکار مراجعه کرد؟
برای ساعتهای ساده و تمرینی میتوانید خودتان انجام دهید، اما در مورد ساعتهای لوکس یا ضدآب، مراجعه به تعمیرکار حرفهای توصیه میشود تا به حرکت و آببندی ساعت آسیبی وارد نشود.
